Hoogsensitiviteit (HSP)
Een hoogsensitief persoon (HSP) is iemand die een verhoogde opmerkzaamheid heeft en informatie op een diepgaande manier verwerkt. Hoogsensitiviteit wordt gezien als een persoonlijkheidskenmerk die naar schatting 20% van de bevolking heeft. In de wetenschap wordt hier momenteel steeds meer onderzoek naar gedaan. De wetenschappelijke term die wordt gebruikt is Sensory Processing Sensitivity.
Rijke innerlijke belevingswereld
Een hoogsensitief persoon reageert diepgaand op interne en externe prikkels. Dit betekent dat hoogsensitieve personen vaak intensere emoties ervaren, subtielere details opmerken en gevoelig zijn voor prikkels zoals geluiden, geuren en stemmingen van anderen. Hoogsensitieve personen hebben vaak een rijke innerlijke belevingswereld en zijn empathisch, maar kunnen ook overweldigd raken door te veel stimuli.
HSP is geen officiële psychische stoornis (of liever: verstoring) waarvoor behandeling nodig is, maar het kan je wel gevoeliger maken voor het ervaren van bijvoorbeeld angst of somberheid. Als je je aanmeldt voor deze klachten kijken we eerst goed wat er precies aan de hand is, omdat kenmerken van HSP overlap kunnen hebben met andere psychische klachten of verstoringen. Zo zorgen we ervoor de we je klachten op de juiste manier aanpakken. Hoogsensitiviteit is een prachtige eigenschap, maar als je overbelast raakt kan het vooral voelen als een grote last.
Ik ben er zelf een paar jaar geleden achter gekomen dat ik hoogsensitief ben toen ik probeerde om te gaan met overbelasting. In die tijd wilde ik graag dat ik níét zo gevoelig was voor de prikkels om mij heen. Toen het me lukte om beter voor mijzelf te zorgen en meer ruimte te nemen voor de verwerking van prikkels, kon ik steeds meer genieten van de positieve kanten van hoogsensitiviteit, zoals een diepgaande verbinding met anderen kunnen ervaren, creatief zijn en genieten van mooie details om mij heen.
Uitdagingen bij HSP
- Overprikkeling: HSP's lopen een verhoogd risico op overprikkeling, wat kan leiden tot stress, angst en overbelasting. Het is belangrijk om te leren hoe je jezelf kunt beschermen tegen overstimulatie.
- Perfectionisme: HSP's hebben vaak een diepgaand streven naar perfectie en kunnen zichzelf onder druk zetten om aan hoge normen te voldoen. Dit kan leiden tot stress en zelfkritiek.
- Intense Emoties: HSP's ervaren emoties dieper en intenser, wat zowel positieve als negatieve emoties kan vergroten. Het begrijpen en reguleren van deze emoties is cruciaal voor een goede mentale gezondheid.
- Sociale Uitdagingen: HSP's kunnen moeite hebben met overstimulerende sociale situaties en kunnen zich soms geïsoleerd voelen. Het leren van gezonde grenzen en communicatievaardigheden kan helpen.
- Zelfzorg: HSP's hebben vaak behoefte aan meer tijd voor zelfzorg en herstel. Het negeren van deze behoeften kan leiden tot burn-out en emotionele uitputting.
Kijk hier beneden voor meer informatie over mijn favoriete boeken en YouTube-video over hoogsensitiviteit.
Meer informatie
Neurowetenschapper Judith Homberg (Radboudumc)
HSP Magazine Nederland
HSP Vlaanderen
Het hoogsensitieve brein- Esther Bergsma
Hoogsensitiviteit in het dagelijks leven- Ilse Sand